960 yılında Burdur’da doğdu. İzmir'de lise eğitimini tamamladıktan sonra 1981 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne kaydoldu. 1983 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'ni bitiren ÖZCAN, 1986 yılında Manchester Üniversitesi'nde Orta Doğu Araştırmaları üzerine Master yaptı. 1990 yılında İSAM araştırmacısı olarak Londra Üniversitesi SOAS, Tarih bölümünde İngiliz - Osmanlı İlişkileri üzerine Doktora yaptıktan sonra Boğaziçi Üniversitesi'nde dersler verdi. 1996-1999 yıllarında İSAM Başkanlığı yapan ÖZCAN, 1997 yılında Marmara Üniversitesi'nde Yakınçağ Tarihi alanında Doçent oldu. Marmara Üniversitesi, Fatih Üniversitesi ve Sakarya Üniversitesi nde dersler veren ÖZCAN, 2002 yılında Sakarya Üniversitesi'nde Profesör ünvanını aldı. Son dönem Osmanlı Tarihi alanında yayımlanmış 4 kitabı ve farklı dillerde pek çok makalesi bulunan ÖZCAN'ın "Indian Muslims, the Ottomans and Britain 1877-1924" adlı kitabı Sosyal ve Beşeri Bilimler alanında dünya lideri, uluslararası akademik bir yayınevi olan Brill Publishers tarafından 1997 yılında yayınlandı. 2003 - 2004 yıllarında Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi'nde Tarih Bölüm Başkanlığı yapan ÖZCAN, 25 Aralık 2007'de Bilecik Üniversitesi Rektörlüğü'ne atandı. 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren Bilecik Üniversitesi Rektörlüğü görevini sürdürmekte olan ÖZCAN, 2012 yılında ikinci defa rektör seçilerek Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi'nin kurucu rektörü olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Birçok akademik dergi ve kuruluşun hakem heyetinde bulunan ÖZCAN, İngilizce, Urduca ve Arapça bilen, yerli yabancı belgesel projelerine danışmanlık yapan ve çalışmalarıyla uluslararası akademik camiada saygınlık kazanmış bir sosyal bilimci ve entellektüeldir.